Δευτέρα 16/1/2017
ώρα 8:00 μ.μ.
Στο υπόγειο στέκι της Α.Πα.Ν.
Μουδανιών 2, Νεάπολη, Θεσσαλονίκη
Παρεμβαίνουν:
Γιώργος Τσιάκαλος
Καθηγητής Παιδαγωγικής
Α.Π.Θ.
Χρήστος Λάσκος
Διδάκτορας στην
"Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης"
Κείμενο εισήγησης: Συζητάμε για την Εκπαίδευση
Η κρίση του εκπαιδευτικού μας συστήματος προϋπήρχε των μνημονίων. Με την υποχρηματοδότηση των μνημονίων, εντάθηκε και αποκαλύφθηκε. Δεν μπορούμε όμως να την αποδώσουμε εκεί, γιατί χρόνια τώρα τα πάντα στο σχολείο κραυγάζουν: «Δεν πάει άλλο».
Όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές είναι στα όριά τους:
- Τα παιδιά που βαριούνται, εξουθενώνονται, παπαγαλίζουν, βιώνουν αισθήματα αποτυχίας και παραιτούνται.
- Οι γονείς που αγωνιούν, πληρώνουν για φροντιστήρια, φορτώνονται ενοχές, βομβαρδίζονται από κλισσέ, κάποιοι υιοθετούν κλισσέ, κάποιοι καταλήγουν σε ισοπεδωτικές κρίσεις, «τεμπέληδες δάσκαλοι», «άχρηστο σχολείο» και κυρίως πληρώνουν, πληρώνουν και αγανακτούν.
- Οι δάσκαλοι που εισπράττουν απαξίωση δίκαια ή άδικα, ακυρώνονται, στοχοποιούνται από γονείς, ΜΜΕ, υπουργούς Παιδείας για όλες τις αμαρτίες και τις στρεβλώσεις του εκπαιδευτικού συστήματος. Και παλεύουν με τις αντιξοότητες πετυχαίνοντας μικρά θαύματα ή βολεύονται με μια τυπική διεκπεραίωση ή –ακόμη χειρότερα- μια μερίδα τους, συντηρεί παντοιοτρόπως την παραπαιδεία.
- Η κοινωνία που βομβαρδίζεται από κραυγές και εύηχα συνθήματα που υποκρύπτουν –ενίοτε- επικίνδυνα αντιδραστικές αλλαγές : «Αριστεία», «αξιολόγηση», «αυτονομία σχολικών μονάδων», «κατάργηση εξετάσεων», «να διαλέγω το σχολείο του παιδιού μου», «μακριά από μας τα προσφυγάκια» «κάτω τα χέρια απ’ τα θρησκευτικά».
Κραυγάζουν επιπλέον, τα φαινόμενα της σύγχρονης αμάθειας. Απόφοιτοι Λυκείου με γλωσσικά προβλήματα, αδικαιολόγητες δυσκολίες στα Μαθηματικά και άγνοια της Ιστορίας και της Γεωγραφίας. Πολλαπλές αποδείξεις αποτυχίας ενός εκπαιδευτικού συστήματος που διαρκώς μεταρρυθμίζεται στα χαρτιά χωρίς να βελτιώνεται στην ουσία.
Αν όχι τώρα, πότε λοιπόν; Σήμερα φαντάζει πιο ώριμο από ποτέ το αίτημα για μια εκ βάθρων αλλαγή. Το σχολείο της ημιμάθειας, της παπαγαλίας, της πλήξης, της ανισότητας πρέπει ν’ αλλάξει.
Στην ΑΠΑΝ πιστεύουμε ότι αυτό δεν μπορεί να είναι υπόθεση μόνο ειδικών. Δεν μπορεί να αφορά μόνο τους εκπαιδευτικούς και να ανατίθεται στους συνδικαλιστικούς τους εκπροσώπους. Δεν μπορεί να αφορά μόνο τις επιτροπές σοφών που βρίσκονται χιλιόμετρα μακριά από τις σχολικές τάξεις και την ζωντανή τους αλήθεια.
Λέμε, λοιπόν, πως πρέπει ν’ ακούσουμε, να προβληματιστούμε, να μιλήσουμε, να ξεδιαλύνουμε λιγάκι αυτό το χάος. Σαν κοινωνία.
Πρωτίστως να απαντήσουμε. Τι σχολείο θέλουμε; Πηγαίνουμε στο σχολείο για να πάρουμε το ‘χαρτί’ που θα μας εξασφαλίσει μόνο την καλύτερη δυνατή επαγγελματική και οικονομική αποκατάσταση; Άρα, θέλουμε ένα σχολείο με έμφαση στις δεξιότητες που έχουν ζήτηση, ένα σχολείο προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις και τους σκληρούς κανόνες της αγοράς; Ένα σχολείο βασισμένο σε εξαντλητικούς δείκτες επιδόσεων, αξιολογήσεις και κατατάξεις σε λίστες αριστείας; Ενα σχολείο στο οποίο οι «ικανοί» μαθητές πάνε μπροστά και οι υπόλοιποι σε εκπαιδευτικούς Καιάδες;
Ή μήπως θέλουμε ένα σχολείο που διδάσκει την ζωή και την συνύπαρξη; Δίχως ανταγωνισμό ανάμεσα στους μαθητές, δίχως βαθμοθηρία, δίχως «κουμπούρες»; Που θεωρεί σημαντικό το κάθε παιδί, ασχέτως επιδόσεων, ιδιαιτερότητας, αναπηρίας ή δυσκολίας σε κοινωνικό ή μαθησιακό επίπεδο; Ένα σχολείο που προκρίνει τις γνώσεις χωρίς να παραμελεί τις δεξιότητες;
Που βγάζει απ’ τους δασκάλους το μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους κάνοντάς τους να νοιώθουν χρήσιμοι, σεβαστοί, αποτελεσματικοί και κυρίως τους δίνει πρωτοβουλίες, γνωστικά εφόδια και τον απαραίτητο εξοπλισμό; Θέλουμε ένα σχολείο στραμμένο στα κοινά; Που να διδάσκει στην πράξη συμμετοχή, δημοκρατία, κοινωνική ευαισθησία; Που να διδάσκει την απόλαυση της γνώσης; Αν πούμε ναι, μπορεί να σταθεί τέτοιο σχολείο στη ζούγκλα του καπιταλισμού;
Η επόμενη μεταρρύθμιση είναι προ των πυλών. Αποσπασματική όπως πάντα. Υποσχόμενη θετικές αλλαγές όπως πάντα.
Ολοήμερα όλα τα Δημοτικά, περιγραφική αξιολόγηση, πρόσβαση στα ΑΕΙ με το Εθνικό απολυτήριο, αυτονόμηση του ρόλου του Λυκείου, εργασίες και όχι εξετάσεις, συμμετοχή σε κοινωνικές δράσεις ως όρος αποφοίτησης.
Εύηχη ορολογία. Αλλά για άλλη μια φορά καλούμαστε να αποκρυπτογραφήσουμε. Υπάρχει κίνδυνος αυτό το διετές Λύκειο του «εθνικού απολυτηρίου» που οδηγεί στην Τριτοβάθμια να είναι για λίγους; Μήπως μπροστά στον κίνδυνο, οι μαθητές να μην τα καταφέρουν και να καταλήξουν μ’ ένα απλό «πιστοποιητικό φοίτησης», διαβατήριο για χαμηλής ζήτησης σχολές, θα γεμίσουν τις φροντιστηριακές τάξεις; Το «παραπαίδι» της Παιδείας, η επαγγελματική εκπαίδευση, θα οδηγεί πράγματι σε μαθητεία; Ή σε εργατική εκμετάλλευση;
Βασανιστικά τα ερωτήματα, αλλά επιβάλλεται να ανιχνεύσουμε τις κρυμμένες αλήθειες. Πίσω απ’ τα συνθήματα, πίσω απ’ την ορολογία. Το οφείλουμε στα ακούσια θύματα της σημερινής και όποιας – ενδεχόμενα χειρότερης - αυριανής κατάστασης, στα παιδιά μας. Ελπίζουμε η εκδήλωσή μας αυτή να είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Σύνδεσμοι
Κείμενα - Παρεμβάσεις
- Παιδεία, εκπαίδευση, παραπαιδεία και συνεπαγόμενα παιδέματα. - Χρήστος Δημητριάδης
- Ανασχεδιασμός της εκπαίδευσης, Στρασβούργο 2012 - Ευρωπαϊκή επιτροπή
- Για ένα νέο μορφωτικό σχέδιο για το δημόσιο σχολείο. - Συλλογικό
- Οικονομική κρίση και σχολείο. - Μάτα Μαγαλιού
